Iako Izborni zakon BiH propisuje minimalno 40% predstavnica manje zastupljenog spola na izbornim listama, realnost pokazuje da u prosjeku u bosanskohercegovačkim parlamentima/skupštinama učestvuje samo 20% žena. Rodni jaz u odlučivanju je još izraženiji u strukturama izvršne vlasti, gdje je učešće žena skoro zanemarivo, iako one čine više od polovine bh. stanovništva.

Niz je prepreka na koje žene u bh. političkom životu nailaze na putu ka ravnopravnom učešću, kako onom definisanom relevantnim zakonima Bosne i Hercegovine, tako i jednostavnim principom pariteta. Faktori koji utiču na političku participaciju žena su šaroliki: od preovladavajućih stereotipa i predrasuda prema ženama u javnom i političkom životu, slabe posvećenosti političkih stranaka da pruže adekvatne prilike i afirmativnu podršku kandidatkinjama koje bi vodile ka njihovom ravnopravnom položaju u političkom životu, pa sve do niza strukturalnih razloga kao što su teret brige o djeci i starijima, te neplaćeni rad.

Žene glasaju u jednakom omjeru kao i muškarci, što pokazuju podaci iz Opštih izbora 2018. godine na kojima su žene činile 50,1% glasača, ali je na tim izborima od ukupnog broja izabranih samo 27,41% žena. Iako čine polovinu glasačkog tijela, žene se i dalje zanemaruje kao vrijedne pažnje i prilike za ravnopravne zakonodavne i izvršne uloge unutar vlasti.

Plan implementacije mjera EU Gender akcionog plana 2021-2025 na nivou BiH podrazumijeva da jedan od specifičnih tematskih ciljeva, koji treba ostvariti kroz aktivnosti i dijalog, jeste i ostvarivanje uslova za ravnopravno učešće žena, muškaraca, djevojčica i dječaka, u svoj njihovoj raznolikosti, u procesima odlučivanja. Bez učešća žena i ženske perspektive u političkom životu nećemo moći doseći društveni razvoj koji uzima u obzir različite startne pozicije za žene i djevojčice u odnosu na dječake i muškarce, kao i ravnopravne ishode i za jedne i druge u oblastima obrazovanja, zapošljavanja i rada, zdravstva, sporta i kulture. Takođe, bez ravnopravnog učešća žena i ženske perspektive u političkom životu ne možemo očekivati adekvatno rješenje pitanja kao što je prevencija i holistički odgovor na rodno-zasnovano nasilje, pitanja kao što su rodni jaz u platama, menstrualno siromaštvo, pristup seksualnim i reproduktivnim pravima i uslugama, kao i sva druga društvena pitanja koja neproporcionalno pogađaju djevojčice i žene, ograničavaju njihove mogućnosti i prilike u javnom i privatnom životu.

Kampanjom „I kad malo bolje pogledaš, žene su nevidljive“ pozivamo naše sugrađane i sugrađanke da pri glasanju na Opštim izborima uzmu u obzir sve faktore koji utiču na i dalje nizak stepen političke participacije žena, da preispitaju potencijalne vlastite predrasude, pomognu da se prevaziđu sve trenutne strukturalne prepreke koje sprečavaju ravnopravnost žena u politici kroz davanje razumne podrške kandidatkinjama na Opštim izborima koji će se održati 2. oktobra 2022. godine.

Kampanju možete pratiti na društvenim mrežama Sarajevskog otvorenog centra i u online medijima od do 30. septembra.

Kampanju „I kad malo bolje pogledaš, žene su nevidljive“ provodi Sarajevski otvoreni centar u saradnji sa Communisom, uz podršku Evropske unije u Bosni i Hercegovini.